Utylizacja śmieci w Polsce najdroższa w całej Unii Europejskiej

Utylizacja i wywóz śmieci w Polsce to usługa luksusowa

Ceny usług w zakresie gospodarowania odpadami w całej Unii Europejskiej są coraz wyższe. Właściwie prawie całej, gdyż trzema wyjątkami są Szwajcaria, Luksemburg i Portugalia, w których opłaty nieznacznie spadły przez ostatnie dwa lata.

Bezapelacyjnym liderem tej statystyki pozostaje Polska – cena za wywóz śmieci wzrosła w latach 2018 – 2020 o 101,7%. Dalsze miejsca na niechlubnym podium zajmuje wspomniana Litwa oraz Rumunia z wynikami przekraczającymi 28% w skali dwóch lat. Ogromna różnica jest zauważalna gołym okiem.

Dlaczego utylizacja śmieci jest coraz droższa?

Polskie przepisy nie są właściwie dostosowane do regulacji unijnych. Rodzi to szereg pojedynczych problemów, które razem są siłą napędową podwyżek. Nadzór i kontrola nad usługami utylizacji i wywozu śmieci na poziomie regionalnym kuleją. Firmy prywatne mogą potencjalnie transportować powietrze, ale liczyć koszty tak, jakby odbierały pełną pakę odpadów. Śmieci drożeją także w związku z nieudolną polityką odpadową na poziomie samorządów, które nierzadko po prostu nie znają się na tym temacie.

Badania UOKIK (okres badawczy 2014 – 2019) wskazują jednak, że poważnym problemem jest brak konkurencji na rynku. Powstają więc regionalni monopoliści, zdolni do uzyskania wyższych stawek, co przy braku rozeznania i nadzoru staje się jeszcze prostsze.

Recykling tani nie jest

Jedną z głównych przyczyn wzrostu cen jest udział utylizacji odpadów selektywnych. Ceny za wywóz takich śmieci są nawet dwukrotnie droższe od odpadów zmieszanych. Różnice w opłatach to naturalna kolej rzeczy, choć nie oznacza to, że rok do roku ceny muszą być podwyższane o kilkadziesiąt procent. Związane z tym problemy to brak rynku surowców wtórnych, zakładów przetwarzania balastu i odzysku materiałowego ze śmieci selektywnych. Braki te odbijają się na cenach, ale także na trudności dostosowania polskiej gospodarki odpadowej do wymogów unijnych.

Wiele osób upatruje znacznych podwyżek w działaniach nieuczciwych przedsiębiorców, a nawet mafii śmieciowej. Często zarzucanym narzędziem przewodnim jest zmowa cenowa.

Czy jednak takie przyczyny mogą stanowić o ogromnych podwyżkach w całym kraju?