Elektroniczne karty ewidencji odpadów (KEO) od 2021 r.

Jeszcze w 2020 roku obowiązywały dwie wersje równolegle – cyfrowe i papierowe (zgodnie z art. 236a ustawy o odpadach). Od początku 2021 roku karta ewidencji odpadów (KEO) może być wystawiona wyłącznie w formie elektronicznej poprzez systemy BDO. 

Trzeba pamiętać, że karta ewidencji odpadów (KEO) w dużym stopniu nie będzie przypominała wersji klasycznej, do której wiele osób zdążyło się przyzwyczaić. Różnice te będą szczególnie uciążliwe dla podmiotów, które przekazują odpady za granicę. Elektroniczne wypełnianie KEO przez BDO będzie wymagało przyzwyczajenia się również dla tych, którzy działają w sektorze rozbiórki i remontu obiektów, a także czyszczenia zbiorników i konserwacji. 

Elektroniczny rejestr BDO – łatwy w obsłudze czy problematyczny?

Elektroniczny rejestr BDO jest obowiązkowy od 2021 roku, ale już w 2020 roku, w trakcie tzw. okresu przejściowego, z systemu elektronicznego mogło skorzystać wiele podmiotów. Od teraz jednak nie ma jednej możliwości wybrania alternatywy (papieru) i każdy musi sporządzać dokumentację w BDO. Czy jest to problematyczne?

Chociaż przez ostatni rok nie brakowało opinii sceptycznych wobec cyfryzacji bazy, to BDO okazał się na szczęście wygodniejszym systemem, niż można było oczekiwać. Ważne jest także to, że rejestr elektroniczny jest cały czas usprawniany. Dużą zaletą przejścia na system elektroniczny jest to, że BDO pozwala użytkownikom na pełną sprawozdawczość odpadową i ewidencjonowanie odpadów, posiadając także dodatkowe moduły i funkcje. Również obowiązek wprowadzenia do BDO danych o fakturach VAT może być automatycznie rozwiązany, jeśli przedsiębiorca korzysta z oprogramowania eksportującego te dane automatycznie (większość programów posiada już takie opcje). Istnieją też połączenia danych z rejestru BDO z danymi zawartymi w plikach JPK VAT. Dzięki powszechnej integracji informacje o podmiocie gospodarczym będą praktycznie kompletne, a dane do nich będą dostępny natychmiastowo dla odpowiednich służb skarbowych. Wiadomo już, że trwają prace nad połączeniem ewidencjonowania bieżącego ze sprawozdaniami rocznymi, które są przesyłane do marszałków, a dalsze modyfikacje i usprawnienia mają być regularnie wprowadzane. Część przedsiębiorców poważniej  o poprawności działania systemu przekona się już niebawem – pamiętajmy, że pierwsze sprawozdanie odpadowe za 2020 roku należy złożyć do 15 marca.

Ustawa z dnia 14 maja 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-COV-2 wprowadziła szereg zmian. Wiele z nich dotyczy terminów sprawozdawczości w systemie elektronicznym BDO. Sprawdź, o których datach musisz pamiętać!

Ustawa, o której mowa (Dz.U. 2020 poz. 875), wprowadziła zmiany łącznie do 50 aktów prawnych. Została wydana 14 maja 2020 roku, opublikowana dzień później, weszła w życie 16 maja. Już wcześniej ustawodawca przewidział możliwość składania sprawozdań o odpadach i opakowaniach z poziomu rejestru BDO, choć nie o było się bez problemów. Obecnie terminy składania raportów uległy przesunięciu. Oficjalną przyczyną podawaną w dokumencie jest rozprzestrzenianie się wirusa SARS-COV-2.

Przesunięcie terminów składania sprawozdań elektronicznych BDO – ważne daty

O systemie elektronicznym do sprawozdań BDO mówi się głośno od dłuższego czasu. Zanim jednak poruszymy ten temat, sprawdziliśmy, jakie zmiany terminów przewiduje najnowsza Ustawa. Wprowadza ona przesunięcie terminów na złożenie sprawozdań w wersji elektronicznej, które dotycząc gospodarki odpadami za rok 2019:

• 31 sierpnia 2020 – to najnowszy i ostateczny termin wskazany przez ustawodawcę na składanie sprawozdań o odebranych odpadach komunalnych, zebranych odpadach komunalnych, a także sprawozdań prowadzących PSZOK-i,
• 11 września 2020 – do tego dnia można składać roczne sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami za rok ubiegły (dotyczy m.in. wprowadzania na rynek produktów w opakowaniach, sprzętów elektrycznych i elektronicznych, baterii i akumulatorów),
• 31 października 2020 – termin składania rocznego sprawozdania o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami, obejmującego kwestie odpadów wytwarzanych, zbieranych i przetwarzanych. Dwa wyjątki: podmioty prowadzące strzępiarki i stacje demontażu pojazdów. Te rodzaje działalności objęte są terminem  11 września 2020 na złożenie sprawozdania.

Przesunięciu uległ też termin dotyczący marszałków województw. Standardowe sprawozdanie z realizacji zadań dotyczących gospodarowania odpadami muszą złożyć później, do końca roku – 31 grudnia 2020.

Przesunięcie terminów składania sprawozdań elektronicznych BDO – ważne daty

Od początku 2020 roku, 1 stycznia, nastąpiła elektronizacja BDO – Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami. Corocznie wysyłane sprawozdania dla części przedsiębiorców mogły zacząć być uzupełniane w sposób elektroniczny – przez internet. Dotyczy to m.in. prowadzenia ewidencji odpadów, rejestru podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach i tych, które gospodarują odpadami.

Sama idea elektronizacji BDO znajduje zrozumienie w różnych kręgach. Kolokwialnie rzecz ujmując, chodzi o to, aby było efektywniej i szybciej. Jak w wielu innych przypadkach nie obyło się jednak bez kłopotów natury technicznej i pozatechnicznej.

Niektórzy eksperci wskazują na to, że sprawozdawczość w formie tradycyjnej, czyli papierowej, może być wciąż znacznie wygodniejsza. Należy bowiem wziąć pod uwagę to, że zawiera ona transparentne przeliczenie poziomów odzysku i recyklingu.

Natomiast do trudności technicznych należy zaliczyć kwestie wcześniejszego braku formalnych zasad dotyczących prowadzenia ewidencji odpadami. Porady dotyczące wypełniania wniosku są wciąż mniej wiarygodne od tych, które przez lata funkcjonowały na płaszczyźnie sprawozdań tradycyjnych, a nie elektronicznych.

Możliwość prowadzenia ewidencji w wersji papierowej do końca 2020 roku

Jeżeli sprawozdawca będący podmiotem przekazującym odpady sporządza w formie tradycyjnej KPO/KPOK, to istnieje możliwość składania sprawozdań BDO w tradycyjnej. Należy pamiętać o tym, że kierowca przewożący odpady musi posiadać przy dokumentację. Do końca grudnia 2020 roku wciąż możliwe jest dla wielu podmiotów prowadzenie ewidencji w sposób tradycyjny, jednakże należy pamiętać o zastosowaniu nowych wzorów. Ewidencjonowanie odpadów w wersji papierowej będzie też możliwe w sytuacji, gdyby system elektroniczny BDO przestał działać na skutek awarii lub innej przyczyny.